Klasik müziğin temel türlerinin yaratıcılarından birisi olarak kabul edilen Franz Joseph Haydn’ın ayrıca daha sonraki besteciler üzerinde de çok büyük etkisi oldu. Haydn’ın en ünlü öğrencisi Ludwig van Beethoven’dı ve müzikal biçimi, Schubert, Mendelssohn ve Brahms gibi sonraki bestecilerin müziğine büyük bir ilham kaynağı oldu.
Hayatı
Franz Joseph Haydn, 8 yaşında Viyana’daki Aziz Stephen Katedrali’ndeki koroda şarkı söylemek üzere işe alındı ve burada keman ve klavye çalmayı öğrendi. Korodan ayrıldıktan sonra kontrpuan ve armoni çalışırken keman bilgisini daha da geliştirdi.
Haydn kısa süre sonra besteci Nicola Porpora’nın kendisine ders vermesi karşılığında asistanlığını yapmayı kabul etti ve 1761’de Esterházy ailesinin sarayında Kapellmeister veya “saray müzisyeni” olarak adlandırıldı, bu pozisyon onu yaklaşık 30 yıl boyunca maddi olarak destekleyecek bir pozisyondu. Sarayda diğer bestecilerden ve müzik akımlarından soyutlanmış, kendi ifadesiyle “orijinal olmaya zorlanmıştı”.
Önemli Eserlere İmza Attı
Haydn’ın, Esterházy ailesinin itibarının artmasıyla, saray duvarları dışındaki popülaritesi de arttı ve sonunda aile için olduğu kadar halk için de müzik üretmeye başladı. Bu dönemin birkaç önemli eseri, Paris senfonileri (1785-1786) ve “Mesih’in Yedi Sözü” (1786) orijinal orkestra versiyonu gibi yurt dışından komisyonlardı. Bu yıllarda Haydn, kendisini yalnız hissetmeye başladı çünkü Wolfgang Amadeus Mozart gibi Viyana’da arkadaşlarını özlüyordu, bu yüzden 1791’de, yeni bir Esterházy prensi Haydn’ın gitmesine izin verdiğinde, Almanca ile yeni senfoniler yapmak için İngiltere’ye gitme davetini hemen kabul etti kemancı ve impresario Johan Peter Salomon çalışmaya başladı. Başka bir başarılı ve kazançlı sezon için 1794’te tekrar Londra’ya döndü.
İngiltere’de zaten tanınan ve takdir edilen Haydn’ın konserleri büyük kalabalıklar çekti ve İngiltere’de bulunduğu süre boyunca besteci, “Rider” dörtlüsü ve Surprise, Military, Drumroll ve London senfonileri dahil olmak üzere en popüler eserlerinden bazılarını yarattı.
Son Besteleri
Haydn 1795’te Viyana’ya döndü ve sadece yarı zamanlı olmasına rağmen Esterházys’teki eski görevine geçti. Bu noktada, Viyana’da tanınan bir figürdü ve evde beste yapmadığı zamanlarda, sık sık yaptığı eski besteler ile halkın karşısına çıkıyordu. Sağlığı pek de iyi olmadığı için bu yaratıcı ruh, 77 yaşında hayata gözlerini kapattı.
Haydn, ilk büyük senfonist ve esasen yaylı çalgılar dörtlüsünü icat eden besteci olarak hatırlanıyor. Klasik tarzın baş mühendisi olan Haydn eserleri yerine, Mozart’ın, öğrencisi Ludwig van Beethoven’ın ve çok sayıda diğer müzisyenin tarzını büyük oranda etkilemesi ile tanınıyor.
Eserleri
Franz Joseph Haydn, hayatı boyunca 800’ün üzerinde besteye imza atmış, bunların yanında 450’nin üzerinde şarkının düzenlemesini yapmış klasik müzik tarihinin en verimli sanatçılarından biridir.
Franz Joseph Haydn, 77 yıllık hayatı boyunca 800’den fazla besteye imza atmıştır ve bunlara ek olarak 450’nin üzerinde şarkının düzenlemesini de yapmıştır. Bu onu klasik müzik tarihinin en verimli ve belki de en önemli sanatçılarından birisi yapmıştır.
Oratoryoları
- Die sieben letzten Worte unseres Erlösers am Kreuz – 1796
- Die Schöpfung – 1798
- Die Jahreszeiten – 1780
Operaları
- La Canterina-1766
- Eczacı (Lo speziale-1768
- Ayda Dünya (Il Mondo della Luna)-1779
- L’isola disabitata-1779
- La fedelta premiata-1780
- Armida-1783
- Lé Enessé-2010
