İngiltere kralı 8. Henry (veya VIII. Henry), altı kez evlendi ve ülkesini Protestan bir ulus haline getirerek İngiliz Reformu’nda kritik bir rol oynadı.
Kral 8. Henry Kimdir?
Henry Tudor, 1509’dan 1547’deki ölümüne kadar İngiltere kralıydı. İngiltere Kralı VII. Henry ve Elizabeth York’un oğlu olan 8. Henry, babasının ölümünden sonra İngiltere kralı oldu. Altı kez evlendi, iki eşinin kafasını kesti ve İngiliz Reformasyonunun ana kışkırtıcısı oldu. Hayatta kalan tek oğlu Edward VI, ölümünden sonra onun yerini aldı.
Çocukluk Yılları
Henry Tudor 28 Haziran 1491’de İngiltere’nin Greenwich kentindeki Greenwich Sarayı’nda doğdu. İngiltere Kralı VII. Henry ve Elizabeth York’un oğlu olan VIII. Henry, sadece üçü hayatta kalan altı çocuktan biriydi: Arthur, Margaret ve Mary. Tudor Hanedanlığı’nda ikinci olan genç bir adam ve hükümdar olarak 8. Henry, karizmatik bir atletizm, sanat, müzik ve kültür için dönemin ötesinde bir yeteneğe sahipti. Esprili ve yüksek eğitimliydi, tüm yetiştirilme serüveni boyunca özel öğretmenler tarafından eğitildi. Müziği severdi, hatta kimi zaman müzik de yazdığı oldu.
Kumar ve mızrak dövüşünü seven biri olarak sayısız turnuva ve ziyafete ev sahipliği yaptı. Babası her zaman Arthur’u kral olarak ve Henry’yi de yüksek rütbeli bir kilise görevlisi olarak tasavvur etmişti (o zamanlar ikinci doğan çocuklar için uygun bir rol). Kaderin emrettiği gibi Henry, babasının Güller Savaşı’nı sona erdirmesinden sonra barışçıl bir ulusun tamamını miras aldı.
Taç Giyme Töreni
8. Henry’nin ağabeyi Arthur’un tahta geçmesi bekleniyordu. 1502’de Prens Arthur, İspanyol kralı ve kraliçesi Aragonlu Catherine, Aragonlu II. Ferdinand ve Kastilya Kraliçesi Isabella I ile evlendi. Dört aydan kısa süren evlendikten sonra, Arthur 15 yaşında öldü ve tahtı bir sonraki kardeşi olan 10 yaşındaki Henry’ye bıraktı.
Kral VII. Henry’nin 1509’daki ölümü üzerine, VIII. Henry 17 yaşında tacı aldı. Henry iyi huyluydu, ancak sarayına her dileğine boyun eğdirmeyi öğretti. Taç giyme töreninden iki gün sonra babasının iki bakanını tutukladı ve derhal idam etti. Krallığına ilerleyen yıllarda onu çoğu konuda mutlak kontrole zorlayacak danışmanlar arayarak başladı.
İngiliz Reformu
1514’ten 1529’a kadar VIII.Henry, iç ve dış politikalarına rehberlik etmesi için Katolik bir kardinal olan Thomas Wolsey’e güvenmişti. Wolsey, Henry’nin altında cömert bir varoluştan zevk aldı, ancak Wolsey, Henry’nin Catherine’den hızlı feshini teslim edemediğinde, kardinal hızla gözden düştü.
16 yıllık iktidarın ardından, Wolsey tutuklandı ve haksız yere vatana ihanetle suçlandı. Tabi daha sonra gözaltında öldü. Henry’nin Wolsey üzerindeki eylemleri, papaya en yüksek din adamlarının bile isteklerini yerine getirmeyeceğine ve bunun yerine mahkemesinin her alanında tam güç kullanacağına dair güçlü bir işaret verdi.
1534’te 8. Henry kendisini İngiltere Kilisesi’nin yüce başı ilan etti. Henry üstünlüğünü ilan ettikten sonra, Hıristiyan kilisesi İngiltere Kilisesi’ni oluşturarak ayrıldı. Henry, kral ile papa arasındaki ilişkiyi ve İngiltere Kilisesi’nin yapısını özetleyen birkaç tüzük kurdu: Temyiz Yasası, Veraset İşlemleri ve ilk Üstünlük Yasası, kralın “dünyadaki tek Yüce Baş İngiltere Kilisesi.”
Bu makro reformlar ibadetin en küçük ayrıntılarına indi. Henry, din adamlarına batıl imgeler, kutsal emanetler, mucizeler ve haclara karşı vaaz vermelerini ve neredeyse tüm mumları dini ortamlardan çıkarmalarını emretti. King’s Primer olarak adlandırılan 1545 ilmihali, azizleri dışarıda bıraktı.
Artık papadan tamamen ayrılmış olan İngiltere Kilisesi, Roma’nın değil İngiltere’nin yönetimindeydi. 1536’dan 1537’ye kadar, Kutsal Hac olarak bilinen büyük bir kuzey ayaklanması sırasında 30.000 kişi kralın değişikliklerine isyan etti. Henry’nin hükümdar olarak otoritesine tek büyük tehdit buydu. İsyanın lideri Robert Aske ve diğer 200 kişi idam edildi. Rochester Piskoposu John Fisher ve Henry’nin eski Lord Şansölyesi Sir Thomas More, krala yemin etmeyi reddettiklerinde, Tower Hill’de kafaları kesildi.
8. Henry’nin Eşleri
VIII. Henry’nin Aragonlu Catherine, Anne Boleyn, Jane Seymour, Clevesli Anne, Catherine Howard ve Catherine Parr dahil olmak üzere toplam altı eşi vardı .
Aragonlu Catherine
Henry 17 yaşında İspanya, Aragonlu Catherine ile evlendi ve bu genç çift Westminster Abbey’de taç giydi. VIII. Henry’nin babası, ailesinin İspanya ile ittifakını onaylamak istedi, bu yüzden küçük oğlunu Henry’nin kardeşi Arthur’un dul eşi Catherine’e teklif etti. İki aile, Papa II. Julius’un resmi olarak Arthur ve Catherine’in evliliğine muafiyet vermesini istedi. Papa kabul etti, ancak Henry ve Catherine’in resmi evliliği, 1509’da Henry VII’nin ölümü nedeniyle ertelendi.
Catherine, Henry’nin ilk çocuğu olan kızı Mary’yi doğursa da, Henry bir erkek varisin eksikliğinden hayal kırıklığına uğradı ve iki metresini çağırmaya başladı. Fahişelik tarzları çağdaşlarının standartlarına göre uysaldı, ancak bu süreç yine de 1533’teki ilk boşanmasıyla sonuçlandı.
Anne Boleyn
Henry’nin Aragonlu Catherine ile evliliği sırasında metreslerinden biri olan Mary Boleyn, onu kız kardeşi Anne ile tanıştırdı ve Anne ve Henry gizlice birbirlerini görmeye başladı. Catherine şimdi 42 yaşında olduğu ve başka bir çocuğu gebe bırakamadığı için Henry, Catherine ile evliliğini resmen terk etmenin bir yolunu arayaarak bir erkek varis edinme görevine başladı.
Levililer Kitabı, erkek kardeşinin karısını alan bir adamın çocuksuz kalacağını belirtiyordu. Catherine ona bir çocuk doğurmuş olsa da, o çocuk Henry’nin mantığına göre sayılmayan bir kızdı. Papaya iptal dilekçesi verdi, ancak Catherine’in yeğeni Kutsal Roma İmparatoru V. Charles’ın baskısı nedeniyle reddedildi. Catherine’in hem kendi hem de kızının unvanlarını korumak için büyük bir mücadele verdiği tartışma altı yıl sürdü.
1533’te, Henry’nin metresi olan Anne Boleyn hamile kaldı. Henry, İngiltere Kilisesi ile ilgili konularda papanın iznine ihtiyacı olmadığına karar verdi. Canterbury’nin yeni başpiskoposu Thomas Cranmer, ilk evliliğinin feshedildiğini ilan eden davaya başkanlık etti. Bu sürecin sonunda VIII. Henry ve Anne, Ocak 1533’te gizlice evlendi.
Ancak Kraliçe Anne, yaşayan bir erkek varis üretememesinden büyük ölçüde acı çekti. İki kez düşük yaptıktan sonra Henry, Anne’nin bekleyen kadınlarından biri olan Jane Seymour ile ilgilenmeye başladı. Verimsiz evliliğini terk etmek için topyekün bir çabayla Henry, Anne’nin zina yaptığına, ensest ilişkilerinin olduğuna ve onu öldürmeyi planladığına dair ayrıntılı bir hikaye uydurdu.
Henry, eşiyle yaptıkları zina nedeniyle üç adamı suçladı ve 15 Mayıs 1536’da onu yargıladı. Muhteşem ve sakin olan Anne, ona yöneltilen tüm suçlamaları reddetti. Dört gün sonra, Henry’nin Anne ile evliliği iptal edildi ve geçersiz ilan edildi. Anne daha sonra 19 Mayıs 1536’da Tower Green’e götürülerek başı kesildi.
Jane Seymour
Anne Boleyn’in idamından sonraki 11 gün içinde, 30 Mayıs 1536’da Jane Seymour ve VIII. Henry resmen evlendi. Bununla birlikte, Jane hiçbir zaman resmi olarak taç giymedi ya da kraliçe ilan edilmedi. Ekim 1537’de zorlu bir hamileliğin ardından Jane Seymour, kralın uzun zamandır umut ettiği oğlu Edward’ı doğurdu.
Jane doğumdan sadece dokuz gün sonra hamilelikle ilgili bir enfeksiyondan öldü. Jane, Henry’nin eşlerinden kendisine oğul veren tek kişi olduğu için, onu tek “gerçek” karısı olarak görüyordu. O ve halkı, onun vefatından sonra uzun bir süre yas tuttu.
Cleves’li Anne
Jane Seymour’un ölümünden üç yıl sonra Henry, esas olarak tacının ardıllığını sağlamak için yeniden evlenmeye hazırdı. Yabancı mahkemelerde müsait kadınların görünüşü hakkında bilgi aldı. Cleves Dükünün kız kardeşi Anne önerildi. Kralın resmi ressamlığını yapan Alman sanatçı Hans Holbein, onun bir portresini yapmak için gönderildi. Ancak çift evlendikten sonra, Ocak 1540’ta Henry, Anne’nin etini onaylamadı ve altı ay sonra onu boşadı.
Catherine Howard
Cleves’li Anne ile boşandıktan birkaç hafta sonra Henry, 28 Temmuz 1540’ta Anne Boleyn’in ilk kuzeni olan genç Catherine Howard’la özel bir nikahla evlendi. 49 yaşındaki Henry ve 19 yaşındaki Catherine mutlu bir birliktelik başlattı. Henry o yıllarada muazzam bir kilo alımı ve kötü bir bacakla uğraşıyordu ve yeni karısı ona ömür boyu hizmet verdi. Henry bu sadakati onu cömert hediyelere boğarak ödedi.
Ancak ne yazık ki bu çift için mutluluk uzun sürmedi. Catherine kendi yaşındaki erkeklere kur yapmaya başladı (İngiltere Kraliçesi için son derece tehlikeli bir çaba). Davranışıyla ilgili bir soruşturma yapıldıktan sonra, zina yapmaktan suçlu bulundu. 13 Şubat 1542’de Henry, Catherine’i Tower Green’de idam ettirdi.
Catherine Parr
Bağımsız ve iyi eğitimli Catherine Parr, Henry’nin son ve altıncı karısıydı; çift 1543’te evlendi. Henry’nin ilk karısı Aragonlu Catherine’i bekleyen bir hanımefendi olan Maud Green’in kızıydı. Maud kızına kraliçenin adını verdi; böylece Henry’nin son karısı ilk eşinin adını aldı. Parr, iki çocuklu bir duldu.
Kral 8. Henry’nin Çocukları
Mary
Henry’nin bebeklik döneminde Kraliçe Catherine ile hayatta kalan ilk çocuğu Mary Tudor, 18 Şubat 1516’da doğdu. Üvey kardeşi Edward’ın 1553’teki ölümünün ardından Mary, İngiltere’nin kraliçesi oldu ve 1558’de ölümüne kadar hüküm sürdü.
Elizabeth
7 Eylül 1533’te Anne Boleyn, VIII. Henry’nin ikinci kızı Elizabeth’i doğurdu. Elizabeth bir prenses olarak doğmuş olmasına rağmen, Henry sonunda onun gayri meşru olduğunu ilan etti. Mary Tudor’un ölümünden sonra Elizabeth, 1558’de Kraliçe I. Elizabeth olarak taçlandırıldı ve 1603’teki ölümüne kadar tahtta kaldı.
Edward
Kral VIII. Henry’nin tek oğlu olan Edward, 12 Ekim 1537’de doğdu. 1547’de Henry’nin ölümü üzerine, Edward 10 yaşında kral tahtına geçti ve 1553 yılındaki ölümüne kadar hüküm sürdü.
8. Henry’nin Ölümü
İngiltere Kralı VIII. Henry 28 Ocak 1547’de 55 yaşında öldü. Orta yaşlı bir adam olarak Henry, iltihaplı çıbanlarla kaplandı ve muhtemelen gut hastasıydı. Bir mızrak dövüşü kazası, bacağında ülsere neden olan ve spor yapamaz hale getiren şiddetli bir yara açtı. Nihai obezitesi, mekanik buluşlarla hareket ettirilmesini gerektirdi. Aşırı yağlı etleri ve aşırı yeme alışkanlığı belki de bir stres belirtisiydi. Yeni ve güvenilir bir teori, tedavi edilmemiş tip II diyabet hastası olduğunu öne sürüyor.
VIII. Henry, ölen üçüncü eşi Jane Seymour ile birlikte Windsor Kalesi’ndeki St. George Şapeli’ne defnedildi. Henry’nin hayatta kalan tek oğlu Edward, tahtı devraldı ve VI. Edward oldu.
