Sevme Sanatı dahil birçok kitabı ve sözleriyle 20. yüzyılın en popüler sosyologlarından biri olan Erich Fromm, Frankfurt Eleştirel Teori Okulu ile ilişkili, Alman bir sosyal psikolog ve psikanalistiydi. Özgürlüğün insan doğasının temel bir parçası olduğu kavramını geliştirmesiyle ve Sigmund Freud’un teorilerine meydan okumasıyla biliniyordu.
Fromm, 23 Mart 1900’de Frankfurt’ta Ortodoks Yahudi ebeveynlerden doğdu ve ailenin tek çocuğuydu. Daha sonra ailesini “son derece nevrotik”(yani psikolojik olarak rahatsız) olarak tanımlayacaktı.”Fromm, 14 yaşındayken I.Dünya Savaşı’nın başlamasından büyük ölçüde etkilendi ve bu dönemde grup davranışlarına büyük bir ilgi duydu. Psikolojiye olan ilgisi buradan geliyordu.
Küçük yaşlarda etkilendiği Sigmund Freud ve Karl Marx da dahil olmak üzere düşünürlerin yazılarında, kafasında biriken sorulara cevap aramaya başladı.
Erich Fromm’un Eğitim Hayatı
Heidelberg Üniversitesi’nde sosyoloji bölümünü tamamladı ve 1922’de Alfred Weber’in gözetiminde bu alanda doktorasını kazandı. 1924’te Frankfurt Üniversitesi’nde psikanaliz okumaya başladı, burayı tamamladıktan sonra Berlin Psikanaliz Enstitüsü’ne geçti.
1926 yılında, bir zamanlar Fromm’un kendi psikanalisti olan ve kendisinden 10 yaş büyük Freida Reichmann ile evlendi. Ancak bu evlilik dört yıl sonra sona erdi.
Erich Fromm’un Kariyeri
Fromm, yaşamı boyunca, bir dizi kitap yayınlamanın ve kendi klinik uygulamalarını yürütmenin yanı sıra çok sayıda öğretim pozisyonunu içeren yoğun bir kariyeri sürdürdü. Fromm ayrıca, 1929’dan 1932’ye kadar ders verdiği Frankfurt psikanalitik Enstitüsü’nün kurulmasına yardımcı oldu. Almanya’da Naziler iktidara geldikten sonra, İsviçre’deki Cenevre Enstitüsüne ve daha sonra New York’taki Columbia Üniversitesi’ne taşındı.
Erich Fromm Amerika Birleşik Devletleri’ne taşındıktan sonra, New School for Social Research Columbia ve Yale de dahil olmak üzere birçok okulda dersler vermeye devam etti.
Fromm’un Sigmund Freud’un teorilerine yönelik eleştirileri, onun diğer psikanalistlerle çelişmeye başlamasına sebep oldu ve 1944’te New York Psikanalitik Enstitüsü onu, öğrencileri denetlemekten men etti.
1944 yılında yeniden evlenen Erich Fromm, ABD vatandaşı oldu ve ikinci eşinin hastalığını hafifletmek umuduyla Meksika’ya taşındı. 1949’da Meksika Ulusal Özerk Üniversitesi’nde ders vermeye başladı ve 1965’te emekli olana kadar orada çalışmaya devam etti. 1952’de karısının ölümünden sonra, Meksika Psikanaliz Enstitüsü’nü kurdu ve 1976’ya kadar burayı idare etmeye devam etti.
1953’te üçüncü kez evlendi ve aynı zamanda Meksika’da çalışmalarını yürütmeye devam etti. Ayrıca bu dönemin ardından, Michigan Eyalet Üniversitesi ve New York Üniversitesi de dahil olmak üzere birçok okulda ders verdi. Fromm, 1974 yılında İsviçre’nin Muralto kentine taşındı ve ölümüne kadar burada yaşadı.
Erich Fromm’un Çalışmaları ve Psikolojiye Katkıları
Günümüzde Erich Fromm, 20. yüzyılın en önemli psikanalistlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Genç yaşlarında Freud teorilerinin etkisinde kalmış olmasına karşın Fromm, daha sonra neo-Freudcular olarak bilinen Karen Horney ve Carl Jung’u’un da bulunduğu bir grubun parçası oldu.
Fromm, Oedipus kompleksi, yaşam ve ölüm içgüdüleri ve libido teorisi de dahil olmak üzere Freud’un fikirlerinin birçoğunu eleştirdi. Ayrıca, toplumun ve kültürün insanın bireysel gelişiminde önemli bir rol oynadığına inanıyordu.
Fromm hümanist psikoloji üzerinde büyük bir etkiye sahipti. Yaşamın bir çelişki olduğuna inanıyordu, çünkü insanlar hem doğanın bir parçası hem de ondan ayrıydı. Fromm’a göre, bu çatışmadan akrabalık, yaratıcılık, köklülük, kimlik ve oryantasyon çerçevesi de dahil olmak üzere temel varoluşsal ihtiyaçlar ortaya çıkıyor.
Fromm daha sonra kendi çalışmalarından, bir kitabında şu şekilde bahsetti: “Bir insanın hayatını ve toplumun yasalarını, yani insanların sosyal varlıklarını yöneten yasaları anlamak istedim. Freud’un kavramlarındaki kalıcı gerçeği, revizyona ihtiyaç duyan varsayımlara karşı görmeye çalıştım. Marx’ın teorisi ile aynı şeyi yapmaya çalıştım ve son olarak, her iki düşünürün anlayışından ve eleştirisinden sonra gelen bir senteze ulaşmaya çalıştım.”
Erich Fromm’un Kitapları
- Escae from Freedom (Özgürlükten Kaçış), 1941
- Man for Himself, (Kendine Adam)1947
- Psychoanalysis and Religion, (Psikanaliz ve Din)1950
- The Sane Society, (Aklı Başında Toplum) 1955
- The Art of Loving, (Sevme Sanatı) 1956
- The Heart of Man, (İnsanın Kalbi) 1964
- The Nature of Man, (İnsanın Doğasına Bakış)1968
- The Anatomy of Human Destructiveness, (İnsandaki Yıkıcılığın Kökenleri) 1973
- The Art of Being, (Olma Sanatı) 1993
- On Being Human, (İnsan Olmak Üzerine) 1994
