Dünyanın en sıcak yeri El Aziziye, Sahra Çölü üzerinden esen ve aşırı sıcak hava barındıran güney rüzgarları sayesinde bir meteoroloji istasyonundaki termometrenin 58 santigrat dereceye ulaşmasıyla 13 Eylül 1922’de kaydedilen en yüksek sıcaklık rekorunu aldı. Bunaltıcı sıcaklık, 10 Temmuz 1913’te Death Valley’deki Furnace Creek hava istasyonunda ölçülen 56.66 santigrat derecelik önceki rekorun yerini aldı.
Rekor Tek Bir Yere Ait Değil!
Ancak bu yerlerden hiçbiri, aşırı sıcak olsalar bile, ABD Jeolojik Araştırmalarının Landsat uydularından alınan verileri kullanan bir Montana Üniversitesi ekibinin yaptığı yeni araştırmaya göre, “Dünya’nın en sıcak yeri” ünvanını hak etmiyor.
Ekip üyesi Steven Running NASA’ya yaptığı açıklamasında, “Kendilerini “dünyanın en sıcak yeri” olarak adlandıran yerlerin çoğu ciddi rakipler bile değil” dedi.
Dünya’nın En Sıcak Yeri: Lut Çölü
Running ve meslektaşları, Landsat uydularından yedi yıllık kızılötesi verileri (sıcaklığı gösterir) incelediler ve o yılların beşinde kazananın aslında İran’daki Lut Çölü olduğunu buldu. Böylece İran’da Dünya’nın en sıcak ülkesi ünvanını eline geçirmiş oldu.
Lut Çölü’nün daha önce listeye girememesinin nedeni, Dünya’nın sıcak çöllerinin (Sahra, Gobi, Sonoran ve Lut gibi) iklimsel olarak sert ve ulaşım bakımından uzak olması. Bu yerlerde şartlar o kadar kötü ki, rutin ölçümler ve bir hava istasyonunun bakımı için erişim pratik değil.
Lut Çölü (Dasht-e Lut), dünyanın en sıcak çöllerinden biridir ve çeşitli nedenlerle uzun süre keşfedilmemiş veya araştırılmamıştır. Lut Çölü, İran’ın doğusunda yer alır ve Sahra Çölü ile birlikte İran’ın büyük bir bölümünü kapsar.
Lut Çölü’nün uzun süre keşfedilmemesinin nedenleri şunlar olabilir:
- İklim ve Coğrafi Zorluklar: Lut Çölü, aşırı sıcak iklimi ve kurak koşullarıyla ünlüdür. Çölün bazı bölgelerinde dünyanın en yüksek yüzey sıcaklıkları kaydedilmiştir. Bu tür sert iklim koşulları ve zorlu coğrafi yapısı, keşif ve araştırmalar için ulaşımı ve faaliyetleri zorlaştırır.
- Erişim Zorluğu: Lut Çölü, düşük nüfus yoğunluğu ve yerleşim birimlerinin uzak olması nedeniyle ulaşım açısından da zorluklarla karşılaşır. Çöldeki bazı bölgelerin ulaşımı oldukça güçtür ve bu da keşif ve araştırmaların yapılmasını engeller.
- Tehlikeli Ortamlar: Lut Çölü, yüzeydeki aşırı sıcaklıkların yanı sıra sık sık kum fırtınaları ve tehlikeli arazi koşullarıyla da bilinir. Bu nedenle, keşifçiler ve araştırmacılar için güvenli bir ortam sağlamak daha zor olabilir.
Ancak, modern teknoloji ve keşif araçları sayesinde son yıllarda Lut Çölü’nün daha fazla araştırılması ve anlaşılması için çalışmalar yapılmaktadır. Bilim insanları, çölün jeolojisi, iklimi, biyolojisi ve çevresel özellikleri üzerine araştırmalar yaparak bu doğal harikayı daha iyi tanımaya çalışıyorlar. Yine de, Lut Çölü’nün zorlu koşulları ve uzaklığı, tam anlamıyla keşfedilmesini ve anlaşılmasını hala zorlaştırıyor.
Dünya’nın En Sıcak Yeri Kaç Derecedir?
Landsat 7 uydusu tarafından kaydedilen en yüksek sıcaklık 2005 yılında Lut Çölü’nde 70,7 C olarak ölçüldü. Lut, 2004, 2006, 2007 ve 2009’da da en yüksek yüzey sıcaklığına sahipti.
Öte yandan uydular, Dünya yüzeyinin her parçasını tarayabildikleri için bu ulaşılması zorlu yerlerden bile bir veri alabilirler. Uydular, belirli bir toprak parselinin güneşten, atmosferden ve diğer ısı kaynaklarından ısınma miktarını söyleyen “kara cilt sıcaklığı” olarak adlandırılan sıcaklığı alır. Meteoroloji istasyonlarında ölçülen sıcaklıklar ise yerden birkaç metre yükseklikte alınır.
Dünya’nın en sıcak yeri yıldan yıla değişse de, buna neden olan koşullar aynı kalır: Kuru, kayalık ve koyu renkli topraklar ısıyı emmede iyidir, daha açık kum daha fazla güneş ışığı yansıtma eğilimindedir. Lut Çölü’nün Landsat’ından gelen doğal renkli görüntüleri kızılötesi görüntülerle karşılaştırırken, karanlık alanlar en sıcak olanlar olarak ortaya çıkıyor.
