Salı, Kasım 12, 2024

Arkeler (Archea) Nedir? Arke Alemi ve Genel Özellikleri

-

Arkeler, prokaryotik hücre yapısına sahip, tek hücreli canlılardır. Prokaryot olmalarından ötürü hücre çekirdekleri ve zarlı organalleri yoktur. Arkeler, ilk keşfedildiklerinde bakterilerle karıştırılmış ve uzunca bir süre ‘’arkebakteri’’ olarak anılmıştır. Bilim ilerledikçe arkeler hakkında yapılan analizler sonucu, bakterilerden farklı oldukları saptanmıştır.

Arkelerin çok ilginç bir biyokimya yapısı vardır. Hücre zarının yapısında arkaeol benzeri eter yağları bulunur, aynı zamanda ökaryot yapıdaki canlılara göre daha fazla enerjiye sahipler. Bakterilerin aksine bu canlıların günümüze kadar keşfedilen türlerinin hiçbiri spor yoluyla çoğalmaz.

Arkeler Nerelerde Yaşar ve Kaça Ayrılır?

  • Metanojenler (Metanojenik): Yaşadıkları koşullarda metan gazı ürettikleri için bu isme sahip olan bu tür oksijenden yoksun ortamları kendine yaşam alanı olarak seçer. Çöplükler, bataklıklar, hayvanların sindirim sistemi, hayvan gübreleri gibi yerlerde yaşarlar.
  • Psikrofiller (Psikrofilik): Aşırı soğuk ortamlarda yaşayan arke cinsidir. -20 derecenin altındaki soğuklarda rahatlıkla yaşarlar.
  • Termofiller (Termofilik): Aşırı sıcak yaşam alanlarına sahip arkelerdir. Genelde volkanların bacası, jeotermal su kaynakları gibi yerlerde yaşarlar.
  • Halofiller (Halofilik): Yüksek tuz seviyesi bulunan ortamlarda yaşayan arkelerdir. Ülkemizde de örneği bulunan Tuz Gölü gibi aşırı tuzlu ortamlar onların evidir.
  • Asidofiller (Asidofilik): Aşırı asidik ortamlarda canlı kalabilen arkelerdir.
  • Alkalifiller (Alkalifilik): Tahmin etmesi pek de zor olmasa gerek, aşırı alkali (bazik) ortamlarda yaşam faaliyetlerini sürdüren arkeler.

Arkeler, dünya geneline bakılacak olursa hemen her yerde yaşayabilirler. Çok çok büyük bir yaşam alanına sahipler. Birçok çeşidi ekstrem (aşırı sıcak, aşırı soğuk, aşırı asidik gibi) koşullarda yaşar. Yaşadıkları ekstrem koşullara göre belli sınıflara ayrılırlar.

Arkeler Ne Yer Ne İçer? Fotosentez Yapar Mı?

Anlattığımız üzere çok çeşitli olan arkelerin, haliyle çok çeşitli bir metabolizması vardır. Kimi sülfür, amonyak gibi maddeler ile beslenirler, kimi de güneş ışığıyla (fototrof). Çok azınlıkta olan bir kısmı ise atmosferde bulunan karbondioksidi besin olarak kullanır (ototrof arkeler).

Arkelerin büyük çoğunluğu fotosentez yapamaz, yapabilen sınırlı sayıdaki arke cinsi ise biyolojik yapıları sebebiyle klorofilsiz fotosentez yapar.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz

Related Stories

Bilim İnsanlarının Ortak Özellikleri Nelerdir?

Bilim insanlarının ortak özellikleri nelerdir? Sorusunun cevabını kısaca, maddeler halinde “bilimin dokuz temel özelliğini” açıklayarak vermeye çalışacağız. Tarih boyunca yaşamış ve günümüz dünyasının oluşmasına,...

Bakterilerde Konjugasyon: Genel Bir Bakış

Konjugasyon Nedir? Bakterilerde konjugasyon kısaca, bir bakteri hücresinin genetik materyali başka bir bakteri hücresine aktarmasının bir yolu demektir. Bakteriyel konjugasyon yoluyla aktarılan genetik materyal, bakteri hücresinin kromozomlarında zaten mevcut olandan farklı genetik bilgi taşıyan...

Nikola Tesla ve Tesla Bobini

Nikola Tesla, elektrik ve manyetizma alanında büyük bir bilim insanıdır. Bu blog yazısında Tesla Bobini'nin ne olduğunu ve nasıl çalıştığını inceliyoruz. Tesla Bobini, elektrik...

Kimyanın Babası Kimdir? Birden Çok Cevabı Var!

Kimyanın babası kimdir? İşte bu soruya verilebilecek cevaplar farklılık gösterir. Kime sorduğunuza bağlı olarak bu kişilerin her birinin bu ünvanın sahibi olarak kabul edilebileceğinin nedenlerine bir...

Fiziğin Babası Kimdir? Birden Çok Cevabı Var!

Fiziğin babası olarak anılan İngiliz fizikçi Sir Isaac Newton, modern bilimin gelişmesine büyük katkı sağlamıştır. Fizik, matematik ve astronomi alanlarında yaptığı keşifler ve geliştirdiği...